Proxy, VPN, TOR: Farkları Ne? Gerçek Anonimlik Hangisinde?

İnternette anonim kalmak istiyorsanız karşınıza çıkan ilk üç terim genelde şunlardır: Proxy, VPN ve TOR. Peki aralarındaki farklar nedir? Hangi yöntem gerçekten gizlilik sağlar? Hangisi sadece IP değiştirir?

🔹 Proxy Nedir?

Proxy, istemci (yani siz) ile hedef sunucu arasında aracı olarak çalışan bir sunucudur. Genellikle HTTP veya SOCKS protokolüyle çalışır. IP adresinizi değiştirir ama:

• Veriler şifrelenmez (özellikle HTTP proxylerde).
• Proxy sahibi tüm trafiğinizi görebilir.
• Genellikle sadece tarayıcı trafiğini yönlendirir, tüm sistem trafiğini değil.

🔹 VPN Nedir?

VPN (Virtual Private Network), tüm internet trafiğinizi geçirerek farklı bir IP üzerinden internete çıkmanızı sağlar. Artıları:

• Hem IP adresi değişir hem de trafik şifrelenir.
• Sistemdeki tüm uygulamalar bu tüneli kullanır.
• Ancak VPN sağlayıcınız sizi görebilir. Kayıt tutmayan (no-log) VPN tercih edilmelidir.

🔹 TOR Nedir?

TOR (The Onion Router), internet trafiğinizi üç farklı katman (node) üzerinden geçirerek anonimleştirir. Her katman sadece bir sonraki durağı bilir, bu sayede uçtan uca gizlilik sağlanır.

• IP adresiniz gizlenir, trafiğiniz şifrelenir.
• Trafik çok yavaş olabilir çünkü birkaç düğümden geçer.
• Her uygulama TOR kullanmaz, sadece Tor Browser ile sınırlı kalabilirsiniz (ya da özel ayarlarla tüm sistemi yönlendirebilirsiniz).

🛡️ Hangisi Daha Güvenli?

• Proxy: Hızlı ama en az güvenli.
• VPN: Hız + şifreleme dengesi var ama güven VPN firmasına bağlı.
• TOR: En anonim ama en yavaş yöntem.

🔒 Gerçek anonimlik istiyorsanız: TOR veya VPN+TOR kombinasyonu kullanmalısınız. Yasal işlerde VPN yeterlidir. Proxy ise genellikle test veya hız için tercih edilir.

---

Not: Yasadışı işlemler için bu sistemlerin kullanımı hâlâ suçtur. Anonimlik sizi hukuktan muaf yapmaz.